Sakinleştirici ve uyarıcı etkileri olan, giderek daha fazla alma isteği ve alınmadığında yoksunluk belirtileri doğuran kimyasal maddelere “uyuşturucu madde” adı verilir. Uyuşturucu madde bağımlıları, çoğunlukla kullanımı kontrol edebilecekleri düşüncesiyle madde kullanmaya başlarlar. Oysa bağımlılığın nasıl gelişeceği öngörülemez, bir kez kullanım dahi son derece risklidir. İlk kullanımdan sonra tekrar tekrar madde alma ihtiyacı doğar. Aynı uyuşturucu etkinin sağlanması için kullanım sıklığı ve/veya miktarı artar. Bu kısır döngünün yerleşmesiyle kişi bağımlılık sürecine girmiş olur.

 

 

Kullanıldıklarında merkezi sinir sisteminin farklı bölümlerini etkileyerek fiziksel ve psikolojik tahribata yol açarlar. Maddelerin hiçbir güvenli kullanım şekli yoktur. Hücrelerimiz vücuda giren her maddeyi tanır ve bir daha unutmamak üzere hafızasına alır. Hücresel öğrenme süreci denen bu durum herkes için geçerlidir.

 

 

 

 

Bunu anlamak için en kesin yöntem idrar ve kan testleridir. Bunun dışındaki fiziksel ya da ruhsal belirtiler şunlardır:

 

 

 

Tedavideki ilk aşama detoksifikasyon denilen vücudun maddelerden arınması dönemidir. Yaklaşık 5-7 gün arası süren bu dönemde oluşabilecek yoksunluk belirtileri giderilmeye çalışılır. Tedavinin ikinci aşamasında hastalar bilinçlendirme programına alınır. Bu program dahilinde eğitim, bireysel ve grup psikoterapileri, uğraş çalışmaları bulunmaktadır. Tedavideki en önemli nokta, hastaların belirlenen süreler içerisinde tedavide kalmalarını sağlamaktır. Tekrar madde kullanmayı önlemek amacı ile, cilt altına yerleştirilen ya da 24 saatte bir tekrarlanan enjeksiyonlar şeklinde çeşitli ilaç tedavileri mevcuttur ve olumlu sonuçlar alınmaktadır.

 

 

Detoksifikasyon süreci tek başına tedavi değildir. Detoksifikasyon aşamasını takiben terapi ve rehabilitasyon sürecinin başlaması ile, iyilik süreci uzatılarak, tam bir iyileşme hedeflenmektedir. Sadece arınma, maddenin vücuttan temizlenme sürecidir ve tedavinin sadece başlangıcıdır. Arınmadan sonra kişinin kendisini tanıması, madde kullanma davranışı ile başa çıkma becerilerini öğrenmesi, madde kullanma nedenlerinin üstesinden gelmesi, tekrar başlamaması için neler yapması gerektiğini öğrenmesi, madde kullanımından önce sürdürdüğü günlük yaşam işlevselliğini geri kazanması gerekir. 

 

Madde bağımlılığı tedavisi bir klinikte başlar, ama hayatın içinde devam eder. Bu yüzden klinik harici hayatın yeniden yapılandırılması için verilen desteğin etkililiği, tedavi başarısını büyük ölçüde artırmaktadır.

 

Rehabilitasyon sürecinde, kişinin maddenin yerine geçebilecek bir alana yönlendirilmesine gayret edilmektedir. Ne gibi davranışlar geliştirilebileceği tespit edilerek uzman denetiminde rehabilitasyon ve sosyalleşme sağlanmaktadır. Bireysel psikoterapi, aile terapisi, grup psikoterapisi, sosyal terapiler, uğraş terapileri, sanat terapisi, sosyal beceriler ve bağımsız yaşam geliştirme programları özel yapılandırılmış ortamlarda uzman eşliğinde uygulanmaktadır.